اولین ها در قیامت بر اساس روایات بسیار است. به این معنا که گاه می گویند اولین پرسشی که می شود درباره ولایت یا درباره نماز یا مانند آن ها است. البته این بدان معناست که اولین ها امور مهم و با ارزشی است که ملاک و معیار سنجش اعمال دیگر قرار می گیرد؛ پس اگر ولایت اساس دین است، کسی که اساس دین را ندارد، اعمالش بر باد است؛ یا اگر نماز عمود و ستون دین و مرز میان ایمان و کفر است، کسی که نماز نمی خواند اصولا ستون دین را بر نیافراشته تا خود را از کافر جدا سازد؛ البته شاید بتوان گفت که اولین ها برای همگان یکسان نیست؛ زیرا کسی که ولایت را دارد، از این داشته او سوال نمی شود، بلکه سوال از چیزی می شود که آن را ندارد. البته تفاسیر و توجیهات دیگری را نیز گفته اند.
اما شاید بتوان گفت که مهم ترین پرسشی که به عنوان اولین پرسش قیامتی مطرح است، این پرسش بنیادین و اساسی باشد: عُمُرِکَ فِیمَا أَفْنَیْت؛ عمر خودت را در چه چیزی فانی کردی؟(تحف العقول، ابن ابی شعبه حرانی، ص 249)
با نگاهی به آیات قرآنی از جمله آیات سوره عصر می توان دریافت که سرمایه وجودی انسان همین عمر است که باید پاسخ دهد که آیا آن را در چهار عمل اصلی ایمان به حق، عمل صالح، توصیه به حق و توصیه به صبر صرف کرده تا از خسران و زیان ابدی سرمایه ای رهایی یابد یا نه؟
.GIF)
